Kalmthoutse villa Vogelenzang/ Withof revisited

2013 is een jubileumjaar: 150 jaar geleden werd Henry Van de Velde geboren. Minder bekend is dat deze beroemde architect, meubelontwerper en ontwerper van boekbanden, begon als kunstschilder, met name in Kalmthout in de periode 1881-1886 en 1890-1893. Hij verbleef regelmatig bij vrienden in Kalmthout en ook bij zijn zuster, Jeanne Van de Velde. Deze woonde samen met haar man Leon Biart in villa Vogelenzang. Dat was een echte bijenkorf, een ontmoetingsplaats voor schrijvers en schilders.

Villa Vogelzang komt in 2014 in het nieuws. Berthe Van Regemorter, kunstboekbindster, kocht deze historische woning in 1945, nadat haar eigen villa in Kalmthout, het Ruitjeshof, in december 1944 totaal verwoest werd, waarbij ook haar boekbindersalaam verloren ging. Ze herdoopte Vogelenzang tot Withof en verbleef er tot aan haar dood in 1964.

In juni 2014 zal er van Elly Cockx-Indestege een indrukwekkende studie verschijnen gewijd aan het monumentale oeuvre van deze Berthe Van Regemorter. Nadien volgt hierover een tentoonstelling in de tempel van de boekband, het museum Wittockiana in Brussel.

De Vrienden van het MPM|PK plannen een bezoek aan deze tentoonstelling
op zaterdag 28 juni 2014. Elly Cockx-Indestege zal ons daarin rondleiden.
U kunt deze datum nu reeds in uw agenda noteren.

Continue reading

Deutsch-französische Gesellschaft Hagen op bezoek in MPM

In juni bezocht een groep van dertig leden van de Deutsch-Französische Gesellschaft uit het Duitse Hagen de Scheldestad Antwerpen. De deelnemers hadden twee museumbezoeken op hun programma staan: de tentoonstelling in het MAS gewijd aan Bonaparte en een bezoek aan het drukkershuis van de uit het Franse Tours naar Antwerpen geëmigreerde Christophe Plantin. Het bezoek aan het MPM|PK stond onder begeleiding van Frans van den Brande,  bestuurslid van de ‘Vrienden MPM|PK’.  De bezoekers waren het roerend over eens dat het MPMPK een rijk gevarieerd aanbod heeft, en dat de voorziene tijd van anderhalf uur veel te kort was. De immense schat aan boeken die de Plantiniana heeft geproduceerd en een oude drukkerij waar alle materiaal nog aanwezig is, kon niet voldoende worden verkend. Besloten werd om in het najaar het museum opnieuw te bezoeken, en dan ruim tijd uit te trekken voor een verdiepende verkenning met oog voor het detail. (fvdb) 

 

Herdenking Lutherjaar 1517-2017

De Duitse Dienst voor Toerisme investeert langs alle beschikbare kanalen in de promotie van het jubileumjaar van 500 jaar reformatie. De traditie wil dat die belangrijke gebeurtenis in de geschiedenis van West-Europa begon op 30 oktober 1517, toen de augustijnenmonnik Maarten Luther een lijst met 97 stellingen aan de kerkdeur van Wittenberg hing met kritiek op de theologie en op de kerkorde van Rome. Het jaar 2017 belooft in Duitsland een toeristisch topjaar te worden.

In de praktijk is in Duitsland nu al veel aandacht voor de verschillende plaatsen waar Luther gewoond en gewerkt heeft. Uiteraard neemt Lutherstadt Wittenberg een belangrijke plaats in, maar ook  Eisenach, Erfurt, Halle, Eisleben, Speyer en Worms, e.a. In de aanloop naar 1517-2017 worden al tal van congressen en tentoonstellingen gehouden.

Luther werd vooral bekend om zijn Bijbelvertaling, maar zeker ook om zijn “Tafelredes”, zijn preken en talrijke theologische geschriften. De opkomst van de boekdrukkunst maakte het mogelijk dat zijn leerstellingen een snelle verspreiding kenden doorheen gans West-Europa. Ook Antwerpen werd vrij snel een draaischijf voor het verkondigen van de reformatorische inzichten van Luther, en daarna van andere reformatoren en Bijbelvertalers als o.a. Van Liesfeldt, Calvijn, William Tyndale. Ook andere beroemdheden verschenen toen in Antwerpen: Desiderius Erasmus en Thomas More.

Het MPM|PK voorziet met het oog op het “Lutherjaar (2017)” een tentoonstelling  gewijd aan de reformatorische drukken in de Scheldestad.
We mogen ons daarom verheugen in de benoeming en aanstelling in de DEGPA (Deutschsprachige Evangelische Gemeinde in der Provinz Antwerpen) van een Lutherspecialist.  Het betreft Dr. Thorsten Jacobi die alhier vanaf september 2013 de functie van dominee zal opnemen. Hij doctoreerde op een van de centrale invalshoeken van Luthers  leer, namelijk de vrijheid. Voor zijn publicatie “Christen heissen Freie. Luthers Freiheitsaussagen in den Jahren 1515-1519”  kreeg hij in 1998 de Lutherprijs. Hij is een gewaardeerde spreker op tal van congressen, fora en studiedagen gewijd aan Luther. Bij zijn kandidatuurstelling om naar Antwerpen te komen speelde o.a. mee dat hij nader kennis zal maken met de rijke schat aan reformatorische en contrareformatorische drukken in het Antwerpen van de zestiende en zeventiende eeuw. Daarin neemt de drukkerij Plantin-Moretus een belangrijke plaats. (fvdb)

 

 

Afstammelingen vluchtelingen uit Antwerpen in 1585 bezoeken MPM

Onder leiding van Frans van den Brande, bestuurslid van de Vrienden van het MPMPK, bezocht op zaterdag 2 juni 2013 een 18-koppige delegatie van de “Niederländische Gemeinde” uit Frankfurt ons museum.

De Stichting “Niederländische Gemeinde”  – ‘urbis Antverpiensis’ staat er in het Latijns sigillum – in Frankfurt bestaat sedert 1585. Na de val van Antwerpen emigreerden/vluchtten tal van welstellende protestanten naar Frankfurt en bij uitbreiding, het Frankenthal.

Zij hebben er toen toe bijgedragen dat de verarmde stad Frankfurt een economische en culturele bloei tegemoet ging. De laatste, in het Antwerpse Hessenhuis gehouden, tentoonstelling was daaraan gewijd. Ze droeg als titel: “Glaube macht Kunst”.

De vluchtelingen maakten een stichting die tot vandaag voorziet in de sociale noden van verwanten die hulp nodig hebben. Ze heeft in Frankfurt een eigen huis, waarin het archief en historische verza- melingen bewaard worden.

In zijn dankwoord aan het einde van het bezoek aan het MPM|PK drukte de huidige voorzitter van de “Niederländische Gemeinde,  Philipp Freiherr von Leonhardi,  zijn bewondering uit over dit Plantijnse huis. Hij is zelf lid van de vriendenvereniging van het Gutenbergmuseum in Mainz, maar hij proefde bij dit bezoek de internationale uitstraling van de Officina Plantiniana in de bewogen tijden van de reformatie en van de contrareformatie.

 

Voorafgaand aan het bezoek werd de delegatie in de kathedraal ontvangen, alwaar ze het Gulden Boek ondertekende. Na eeuwen afwezigheid werden de afstammelingen van protestanten ditmaal niet buiten gekeken, zoals in het jaar 1585, maar integendeel op een bijzonder vriendelijke en openhartige manier ontvangen. (fvdb)

Magnifieke Middeleeuwen

Op 23 maart kregen een twintigtal Vrienden MPM|PK een exclusieve rondleiding in de tentoonstelling Magnifieke Middeleeuwen van curator Lieve Watteeuw van het Centrum Illuminare van de KULeuven.

Met veel enthousiasme sleepte zij de toehoorders mee in haar wereld van handschriften.

IMG_1331

Continue reading